Vườn quốc gia U Minh hạ là một trong hai vườn quốc gia tại tỉnh Cà Mau. Được thành lập theo quyết định số 112/QĐ-TTg ngày 20 tháng 01 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ. Trên cơ sở nâng cấp khu bảo tồn thiên nhiên Vồ Dơi. Đây là khu vực có hệ động thực vật đặc trưng vùng đất ngập nước trên lớp than bùn do xác thực vật tích tụ lâu năm tạo thành. Thực vật đặc hữu ở đây là các loài: tràm, sú, vẹt, đước, mắm…Động vật đặc trưng là rùa, rắn, trăn, thòi lòi, các loại cá nước ngọt, chim, côn trùng.
Vườn quốc gia U Minh hạ có tổng diện tích 8.286 ha nằm trên địa bàn các xã Khánh Lâm, Khánh An thuộc huyện U Minh và các xã Trần Hợi, Khánh Bình Tây Bắc thuộc huyện Trần Văn Thời.
Vườn quốc gia U Minh hạ có ba phân khu chính:
– Khu bảo tồn sinh thái trên đất than bùn 2.570ha
– Phân khu phục hồi và sử dụng bền vững hệ sinh thái rừng ngập nước 4.961ha.
– Phân khu dịch vụ hành chính 775ha
Ngoài ra, vườn quốc gia U Minh hạ còn có hơn 25.000ha vùng đệm thuộc các lâm ngư trường 1, 3, lâm ngư trường Trần Văn Thời, Trại giam K1 Cái Tàu và Trung tâm nghiên cứu ứng dụng rừng ngập Minh Hải. (Khi chưa tách tỉnh)
Vườn quốc gia U Minh hạ có nhiệm vụ bảo tồn và phát triển nguồn gen các loài động thực vật quý, các giá trị văn hóa, di tích lịch sử, phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, tham quan và phát triển du lịch.